قهوه روبوستا (Robusta) برای دههها زیر سایه شهرت همخانواده معطر و لطیف خود، قهوه عربیکا (Arabica)، قرار داشت و اغلب از آن به عنوان یک قهوه ارزان قیمت با طعم خشن و لاستیکی یاد میشد که تنها کاربردش، افزایش کافئین و تولید کرمای غلیظ در ترکیبهای اسپرسو بود. اما با ظهور انواع قهوه تخصصی و افزایش آگاهی مصرف کنندگان، این تصویر در حال تغییر است و دنیای روبوستا نیز دستخوش یک رنسانس شده است.
امروزه دیگر نمی توان به سادگی از قهوه روبوستا به عنوان یک ماهیت یکپارچه صحبت کرد. کیفیت، پروفایل طعمی، میزان کافئین و تلخی این دانه قدرتمند، به شدت تحت تأثیر کشور مبدأ، ژنتیک گیاه، روشهای فرآوری و ارتفاع از سطح دریا قرار دارد. بنابراین، پاسخ به این سؤال که بهترین قهوه روبوستا برای کدام کشور است؟ نیازمند یک بررسی دقیق و جامع است، زیرا بهترین برای هر فرد، معنا و تعریف متفاوتی دارد.
بهترین نوع قهوه روبوستا
پیش از پرداختن به کشورهای پیشرو در تولید روبوستا، ابتدا باید تعریف خود را از بهترین نوع این قهوه مشخص کنیم. تا همین اواخر، تمام تمرکز صنعت قهوه بر روی بهبود کیفیت عربیکا بود، اما امروزه مفهومی به نام روبوستای فاین (Fine Robusta) در حال شکل گیری است که استانداردهای کیفی این گونه را به کلی متحول کرده است.
روبوستای معمولی یا تجاری (Commodity-grade) اغلب به صورت انبوه و بدون تفکیک گیلاسهای رسیده از نارس برداشت میشود. فرآوری آن نیز معمولا با روشهای ارزان و سریع صورت میگیرد که نتیجهاش، طعمی تلخ، گس و گاهی ناخوشایند است که همان تصویر منفی از روبوستا را پدید آورده است.
در مقابل، روبوستای فاین با دقتی مشابه قهوه عربیکای تخصصی تولید میشود. در این فرآیند، تنها گیلاسهای کاملا رسیده با دست چیده میشوند. سپس این دانهها با روشهای فرآوری مدرن مانند «شسته» (Washed) یا «عسلی» (Honey) پردازش میشوند. این رویکرد دقیق، به شکل چشمگیری از تلخی زننده آنها کاسته و نتهای طعمی پیچیدهتری مانند شکلات تلخ، آجیل، کارامل و حتی رگههای ظریف میوهای را در آنها آشکار میسازد. این تفاوت در فرآیند، کلید اصلی تمایز بین یک روبوستای معمولی و یک روبوستای فاین با کیفیت بالا است.
امروزه، سازمانهایی مانند مؤسسه کیفیت قهوه (CQI)، یک سیستم امتیازدهی به نام کیو روبوستا (Q Robusta) راه اندازی کردهاند که این دانههای با کیفیت را از انواع تجاری آنها متمایز کنند. بنابراین، بهترین نوع قهوه روبوستا، روبوستای فاین است که با دقت، کشت، برداشت و فرآوری شده تا ضمن حفظ ویژگیهای اصلی خود (یعنی کافئین بالا و بادی (Body) سنگین)، طعمی متعادل و دلپذیر داشته باشد.
بهترین کشور تولید قویترین و تلخ ترین قهوه روبوستا
زمانی که صحبت از قدرت مطلق، کافئین انفجاری و تلخی نافذ است، باید به سراغ کشورهای خاصی در کمربند قهوه جهان رفت، زیرا پروفایل طعمی و قدرت قهوه به شدت به منطقه کشت آن وابسته است. بهترین کشورهای تولید کننده قهوه روبوستا عبارتند از:
ویتنام-1
ویتنام، پادشاه بلامنازع تولید قهوه روبوستا در جهان است. قهوه روبوستای ویتنام، به دلیل شرایط اقلیمی خاص و روشهای فرآوری سنتی، دارای ویژگیهای منحصر به فردی است که آن را به بهترین روبوستا در دنیای قهوه تبدیل کرده است. میزان کافئین در دانههای روبوستای ویتنامی، به طور معمول بین ۲.۵ تا ۴.۵ درصد است. از نظر طعمی، پروفایل کلاسیک آن با تلخی غالب، بادی بسیار سنگین و نتهای دودی، خاکی و شکلات بسیار تلخ شناخته میشود. این قهوه، عنصر اصلی بسیاری از ترکیبهای اسپرسوی ایتالیایی است. بنابراین، اگر به دنبال قویترین و تلخترین قهوه روبوستا هستید، بدون شک باید به سراغ دانههایی با خاستگاه ویتنام بروید.
اوگاندا و هند-2
علاوه بر ویتنام، کشورهای دیگری نیز روبوستاهای قدرتمندی را تولید میکنند. اوگاندا که به عنوان مهد گیاه روبوستا شناخته میشود، قهوههایی با کافئین بالا و طعمی غنی تولید میکند که نسبت به روبوستای ویتنامی، شیرینی و نتهای شکلاتی برجستهتری دارند. هند نیز با تولید انواع با کیفیتی مانند کاپی رویال (Kaapi Royale)، روبوستاهایی تمیز و با تلخی کنترل شده ارائه میدهد.
جستجو برای یافتن بهترین قهوه روبوستا، ما را به این حقیقت میرساند که دنیای این دانه، بسیار پیچیدهتر از تصورات قالبی گذشته است. از یک سو، با ظهور روبوستای فاین، کیفیت به یک معیار اساسی تبدیل شده و نشان میدهد که روبوستا نیز میتواند طعمهای غنی و دلپذیری داشته باشد. از سوی دیگر، برای آن دسته از علاقهمندان قهوه که به دنبال حداکثر قدرت، کافئین بالا و تلخی مشخص برای یک اسپرسوی نیروبخش هستند، قهوه روبوستای ویتنامی، بهترین انتخاب است.
در نهایت، انتخاب بهترین قهوه روبوستا کاملا به سلایق و ذائقه شخصی شما بستگی دارد. نکته اصلی، شناخت پروفایلهای طعمی مختلف و انتخاب قهوهای است که با ذائقه و نیاز شما، بیشترین هماهنگی را داشته باشد. شما عزیزان میتوانید با مراجعه به سایت قهوه زیپان، انواع قهوه عربیکا و روبوستا را به صورت آنلاین، خریداری کنید.